همراهی با رمضان

بخش ششم
«مغان معنوی روزه داری»

حدیثی از پیامبراکرم(ص) نقل شده است که فرموده اند: «رب صائم لیس له من صیامه الاالجوع ورب قائم لیس له من قیامه الاالسهر»
روزه دارانی اند که ارمغان روزه داری شان فقط گرسنگی است و شب زنده دارانی اند که محصول شب زنده داری شان فقط بی خوابی می باشد
گرسنگی روزه دار نشانۀ بر یک تحول درونی برای او میباشد و اگر این نشانه درست نباشد، روزه دار هیچ محصولی از «گرسنگی» خود برداشت نکرده است.
اساسا خداوند متعال عاشق سختی کشیدن ما نیست و با صراحت فرموده است «یریدالله بکم الیسر» و مشقت روزه داری برای بدست آوردن یک
سری امتیازات و کمالات انسانی و بندگی می‌باشد. اگر این امتیازات بدست نیاید، گرسنگی رمضان فقط گرسنگی خواهد بود که زحمت هدر تلقی می‌گردد.
سوال این است که چه راهکارهای می‌تواند بدست آوردن محصول رمضانی را تضمین کند و کدام آسیب‌ها می‌تواند ما را از ارمغان رمضان محروم نماید؟
راهکار تضمین بدست آوردن محصولات رمضانی عبارت است از اینکه «روزه دار»رمضان را به عنوان یک دورۀ تربیتی معنوی و اخلاقی در نظر گیرد و مانند دانشجوی یک صنف در پی رعایت اصول صنفی و آداب روزه داری باشد تا این‌که زمان فراغت از رمضان با یک شخصیت متحول بیرون گردد.
رمضان یک دورۀ کامل تربیتی برای آبدیده سازی شخصیت یک مسلمان در برابر تمایلات مجرمانه و معصیت میباشد . بنا برآن در رمضان نه تنها که روزه دار از دست یازیدن به جرائم و معاصی احتراز نماید بلکه با أنس گرفتن به «اخلاق رفتاری» خاص رمضان خود را از درون متحول کند. یاد ما باشد که اخلاق رفتاری انسان برخاسته از هنجارهای ذهنی ما است که به أثر ممارست روزانه جایگاه محبوبی درذهن ما کسب کرده است. ارزش‌های اخلاقی می‌تواند به أثرممارست روزه دار تبدیل به یک هنجار محبوب گردد که شخص روزه‌دار بعد از رمضان نیز نتواند بدون آن زندگی کند و ممکن است در نتیجۀ متروک ماندن شان و آغشته بودن به رزایل اخلاقی تبدیل به یک روش سخت و نفرت انگیز گردد که برای شخص قابل تحمل نباشد.
دربارۀ نماز پروردگار می‌فرماید «وانها لکبیرة الا علی الخاشعین» یعنی نماز سخت و طاقت فرسا است مگر برخاشعان. به این مفهوم که برای کسانی که ممارست به ادای نماز ندارند نمازگزاردن سخت و سنگین است ولی برای کسانی که به آن خو کرده اند آسان و محبوب است.
آسیب‌های که ارمغان رمضان را مورد هجوم قرار می‎‌دهند عبارت اند از: تنبلی در روزه داری مانند کسی‌که روزه داری را به تحمل گرسنگی روزانه خلاصه کرده است. از جانب دیگر هیچ توجهی به اعضای خانواه، همسایه‌ها و همکاران ندارد برای اینکه روزه داراست و تمام کج خلقی‌های خود را به دوش «روزه» بار میکند.
آسیب دیگر استفادۀ کمتر از فرصتی است که در ماه مبارک رمضان برای تلاوت و تدبر در قرآن دست می‌دهد. شاید هیچ زمانی بهتر از رمضان برای ملاقات با قرآن نباشد و اگر از این شانس استفاده نشود گفته می‌توانیم که به محصول رمضانی ما آسیب وارد آمده است. ماه رمضان فرصتی دیگری است برای درک ماهیت گرسنگی و تجربۀ فقر و گرسنگی. می‌توان به جهان بینی رسید که قبلا عرفا آن را تجربه کرده اند و آن «درک و حضور روح دیگران» است. جهان ما پراست از کسانی که اهل معامله اند و حتی دین‌داری را با شما معامله می‌کنند و تا آنجا که معامله شما را با خدا نیز ضمانت می‌کند و به نمایندگی از خدا برای تان بهشت و دوزخ نصیب می‌گرداند ولی کم است کسانی که «حضور شما را درک کند و روح شما را بخواند» و این کار جز از «عرفا» از دیگران پوره نیست و رمضان دریچۀ است برای رسیدن به درک عرفانی دیگران و همنوع دوستی عارفانه.