نقض گسترده حقوق بشر؛احتمال وضع محدودیت برسفرهای خارجی رهبران طالبان

در آستانه یک‌ساله‌گی سقوط افغانستان به دست طالبان، شماری از سناتوران امریکایی خواستار وضع محدودیت بر سفرهای خارجی مقامات طالبان شده‌اند. این سناتوران در نامه‌ای از دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته‌اند که به دلیل نقض گسترده حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان از سوی طالبان، این سازمان به سفرهای خارجی مقام‌های طالبان محدودیت وضع‌کند. سناتوران امریکایی استدلال می‌کنند که معافیت سفر از سوی سازمان ملل بر مقام‌های طالبان، تاکنون به هدف نرسیده و این گروه باید با عواقب اقدامات سرکوب‌گرانه‌اش مواجه شود.نماینده‌گی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد، محتوای این نامه را هدف‌مند و قابل توجیه دانسته و معافیت سفر اعضای این گروه در یک سال گذشته را پرسش‌برانگیز خوانده است. جبهه مقاومت ملی نیز از این نامه سناتوران امریکایی استقبال کرده و هشدار داده است که طالبان، میزبان گروه‌های تروریستی منطقه‌ای و بین‌المللی‌اند و جهان باید متوجه این خطر باشد. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان نیز طالبان را به نقض گسترده حقوق بشر متهم کرده و از این اقدام سناتوران امریکایی استقبال کرده است.این اقدام سناتوران امریکایی در حالی صورت می‌گیرد که شورای امنیت سازمان ملل متحد، در ماه جوزای سال روان خورشیدی معافیت سفر ۱۳ مقام طالبان را برای مدت دو ماه تمدید کرد. این شورا معافیت سفر عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان و سید احمد سیدخیل، معین وزارت معارف این گروه را به دلیل وضع محدودیت بر آموزش دختران تمدید نکرده است. در پایان ماه اسد قرار است معافیت سفر رهبران طالبان پایان یابد و شورای امنیت سازمان ملل متحد در این باره تصمیم خواهد گرفت.پیش از این، سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز خواستار لغو معافیت سفر مقامات طالبان شده بود. هیدر بار، مسوول بخش زنان در دیده‌بان حقوق بشر به تاریخ ۱۹جوزا گفته است که ابراز نگرانی جامعه بین‌المللی در مورد اعمال محدودیت‌های طالبان برای زنان و دیگر اقشار جامعه در افغانستان کافی نیست.مسوول بخش زنان در دیده‌بان حقوق بشر، خواستار ممنوعیت سفر مقام‌های طالبان به بیرون از این کشور شده بود. او از کشورهای کمک‌کننده، به ویژه ایالات متحده امریکا، آلمان، بریتانیا و اتحادیه اروپا نیز خواسته که در این باره اقدامات جدی را روی دست بگیرند.روز چهارشنبه هفته گذشته، گروهی از سناتوران امریکایی طی نامه‌ای از آنتونیو گوتریش، دبیر کل سازمان ملل متحد خواستند که سفرهای خارجی مقام‌های طالبان را ممنوع اعلام کند. به گفته این سناتوران، معافیت سفر از سوی سازمان ملل بر مقام‌های طالبان تاکنون به هدفی نرسیده است.سناتوران امریکایی در این نامه، طالبان را به نقض گسترده حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان متهم کرده‌ وگفته‌اند که این گروه باید با عواقب اقدامات سرکوب‌گرانه‌‌اش مواجه شود. در این نامه از دبیر کل سازمان ملل متحد خواسته شده که به درخواست ایتلاف بزرگی از رهبران زن افغانستان مبنی بر افزایش فشار بر طالبان به ‌خاطر نقض حقوق‌شان، پاسخ دهد.در نامه سناتوران امریکایی آمده است که زنان افغانستان به علت محدودیت‌های وضع شده از سوی طالبان، به سختی می‌توانند به خارج از خانه رفت‌وآمد کنند، اما رهبران طالبان با استفاده از معافیت سازمان ملل اجازه دارند آزادانه سفرکنند. آنان در این نامه تأکید کرده‌اند که رهبران طالبان با سوءاستفاده از این معافیت، برای برقراری روابط دیپلماتیک به بیجینگ و مسکو سفر کرده‌اند. این سناتوران امریکایی هم‌چنان گفته‌اند که طالبان به شدت به دنبال به رسمیت شناختن‌شان از سوی جامعه جهانی هستند. آنان در این نامه از سازمان ملل متحد خواسته‌اند که در خصوص عدم به رسمیت شناختن بین‌المللی طالبان، ثابت‌قدم بماند.نصیراحمد فایق، سرپرست نماینده‌گی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح می‌گوید که نامه‌ رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنای امریکا، عنوانی دبیر کل سازمان ملل متحد «واضح، هدفمند و قابل توجیه است.» آقای فایق می‌افزاید، در این نامه از سازمان ملل متحد نیز خواسته شده که کرسی افغانستان در این سازمان برای طالبان واگذار نشود و شورای امنیت باید تعزیرات سال ۱۹۸۸ میلادی را بر سفرهای رهبران طالبان دوباره وضع کند.آقای فایق می‌گوید، رفع محدودیت سفر طالبان در سال ۲۰۱۹ میلادی برای انجام مذاکرات و رسیدن به توافق بود که افغانستان به صلح و ثبات برسد، اما پس از سقوط دولت پیشین، تمدید موقت این محدودیت‌ها پرسش‌برانگیز است.آقای فایق می‌گوید، اعضای شورای امنیت در مورد تمدید معافیت موقت سفر مقام‌های طالبان توافق نظر ندارند. او این اختلاف را حمایت از طالبان نمی‌داند و تصریح می‌کند: «محور اصلی این نگرش حمایت از طالبان نیست، بل بیشتر براساس سیاست‌ها، رقابت‌ها و مسایل اختلافی و جلوگیری از نفوذ یک دیگر در مسایل عمده جهانی و ملی به‌خصوص میان اعضای دایم می‌باشد.»سرپرست نماینده‌گی دایمی افغانستان در سازمان ملل تصریح می‌کند که طالبان در راستای ایجاد نظام فراگیر و تأمین حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و بازگشایی مکتب‌های دخترانه، به وعده‌های‌شان عمل نکرده‌اند. به گفته او، تخطی‌های گسترده طالبان باعث شده است که فشارها بالای اعضای شورای امنیت افزاش یابد تا معافیت سفر مقام‌های طالبان تمدید نشود.آقای فایق می‌افزاید، بحث‌ها و رایزنی‌ها میان اعضای شواری امنیت سازمان ملل و کشورهای دخیل در مسایل افغانستان جریان دارد. تا هنوز در این مورد اظهاراتی از سوی اعضای شورای امنیت صورت نگرفته است؛ اما تأکید می‌کند که برخی از اعضای شورای امنیت تا تغییر عملی را در رفتار طالبان نبینند، به آنان باور نمی‌کنند.در همین حال، جبهه مقاومت ملی از نامه سناتوران امریکایی مبنی بر اعمال محدودیت بر سفر گروه طالبان، استقبال می‌کند. صبغت‌الله احمدی، سخنگوی این جبهه، در صحبت با روزنامه ۸صبح، ممنوعیت سفر اعضای طالبان را خواست مردم افغانستان می‌داند و تأکید می‌ورزد که عادی‌سازی روابط برخی از کشورها با طالبان، زمینه گسترش تروریسم بین‌المللی را فراهم می‌سازد. او می‌افزاید: «ما می‌بینیم برخی از کشورها در تلاش تعامل نزدیک با طالبان و عادی نشان دادن چهره طالبان هستند. بسیار زود این‌ها به اشتباه‌شان پی می‌برند که افغانستان تحت سلطه طالبان، بستر امن تروریستان منطقه‌ای و بین‌المللی است.»سخنگوی جبهه مقاومت ملی هشدار می‌دهد که افغانستان به پناهگاه امن تروریستان تبدیل شده و پیش از آن‌که حادثه مشابه ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ اتفاق بیفتد، جهان باید فشارهای حداکثری را بر این گروه وارد کند. او تأکید می‌کند که برای مقابله با تروریسم باید از مبارزه مردم افغانستان بر ضد طالبان، حمایت صورت گیرد.آقای احمدی طالبان را متهم به نقض گسترده حقوق بشر، از جمله سربریدن و تیرباران کردن اسیران، بازداشت و شکنجه غیرنظامیان متهم می‌کند و تأکید می‌ورزد، این گروه مردم افغانستان را به «گروگان» گرفته‌ است.از سوی دیگر نعیم نظری، سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح، با استقبال از این اقدام سناتوران امریکایی، آن را گام معقول و ارزشمند در راستای تأمین حقوق شهروندان افغانستان می‌داند. آقای نظری می‌گوید، اعمال فشار از سوی جامعه بین‌المللی به گروه طالبان باید به مراتب بیشتر گردد تا آنان تحت فشار جامعه جهانی، دست از نقض گسترده حقوق شهروندان افغانستان بردارند.سرپرست کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان می‌افزاید، با توجه به شناختی که از این «گروه تخطی‌گر» وجود دارد، آنان به فشارهای جهانی کمتر توجه خواهند کرد، اما تأکید می‌کند که افزایش فشارهای جهانی بالای طالبان می‌تواند در راستای تأمین خواست‌های مردم مفید واقع شود.ممنوعیت سفر شماری از مقام‌های طالبان در سال ۲۰۱۹ توسط دونالد ترمپ، رییس‌جمهور پیشین امریکا، برداشته شده بود. ایالات متحده در آن زمان گفته بود که این اقدام راه را برای مذاکرات صلح امریکا و طالبان هموار می‌کند. مهلت سفر این افراد، به تاریخ ۳۰ جوزای سال روان خورشیدی به ‌پایان رسید. به دنبال آن شورای امنیت سازمان ملل متحد اعلام کرد که معافیت سفر اعضای این گروه را برای دوماه دیگر نیز تمدید می‌کند که تنها ۲۲ روز دیگر به پایان این مهلت باقی مانده است.عبدالغنی برادر، عبدالکبیر و عبدالسلام حنفی معاونان رییس الوزرای رژیم طالبان، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه این گروه، شیرمحمد عباس ستانکزی، معین سیاسی وزارت خارجه طالبان، شهاب‌الدین دلاور، خیرالله خیرخواه، عبدالحق وثیق، نورالله نوری، عبداللطیف منصور، ملا فاضل مظلوم، دین‌محمد حنیف و نورمحمد ثاقب، از مقام‌های طالبان‌اند که معافیت سفرهای خارجی آن‌ها برای دو ماه تمدید شده است. تمدید مجدد آن از صلاحیت‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌باشد.وزارت خارجه طالبان در آن زمان از تمدید معافیت موقت سفر ۱۳ مقام این گروه استقبال کرده بود. این گروه هم‌چنان وضع تعزیرات جدید بر دو مقام این گروه را «تأسف‌بار» و خلاف توافق‌نامه دوحه میان امریکا و طالبان خوانده بود. وزارت خارجه طالبان گفته است، اعمال فشارها تکرار تجارب ناکام گذشته است و نتیجه‌ای در پی ‌نخواهد داشت. گفتنی است که طالبان در مورد نامه سناتوران امریکایی تاکنون به‌گونه رسمی واکنش نشان نداده‌اند.

برگرفته شده از سایت 8صبح