چلونکی‌های طالبان؛ مزدبگیران فضای مجازی برای سرکوب آزادی بیان

استفاده از شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزار قدرت نرم برای گروه طالبان از گذشته‌های دور یکی از استراتژی‌های مهم این گروه بوده است. طالبان، با درک اهمیت این پلتفرم‌ها در ایجاد تأثیر بر اذهان عمومی و شکل‌دهی افکار، از سال‌های آغازین جنگ با جمهوری اسلامی افغانستان و نیروهای ائتلاف بین‌المللی، تلاش‌های گسترده‌ای برای تسلط بر فضای مجازی انجام داده‌اند. حمایت‌های استخباراتی از سوی پاکستان و برخی کشورهای منطقه، این گروه را قادر ساخت که نیروهای خود را در زمینه تبلیغات دیجیتال آموزش دهند و این مهارت‌ها را به یک ابزار سازمان‌یافته برای گسترش ایدئولوژی خود تبدیل کنند.
پس از سقوط جمهوری اسلامی افغانستان و بازگشت گروه طالبان به قدرت، سرکوب آزادی بیان و اعمال سانسور گسترده، فضای فعالیت‌های رسانه‌ای این گروه را به‌صورت نظام‌مند و رسمی‌تر درآورد. گروه طالبان، با تشکیل گروه‌های حرفه‌ای، متشکل از چلونکی‌ها و مزدبگیران، توانسته‌اند حضور خود در شبکه‌های اجتماعی را تقویت کنند و صدای مخالفان را سرکوب نمایند. بررسی‌ها و تحقیقات نشان داده‌اند که این گروه‌ها، زیر نظر نهادهایی چون وزارت دفاع، وزارت داخله و ریاست عمومی استخبارات طالبان، به‌شدت در شبکه‌های اجتماعی فعال‌اند. گروه‌هایی همچون «مدافعان عمری»، «فدائیان مجازی بدری» و «ابابیل امارتی» نمونه‌هایی از این تشکیلات سازمان‌یافته‌اند که هدف اصلی آن‌ها دفاع از رژیم گروه طالبان و تضعیف مخالفان است.
این گروه‌ها با استفاده از پروفایل‌های جعلی که اغلب هویت‌های قومی، جنسی و اجتماعی مختلف را تقلید می‌کنند، تلاش می‌کنند تا وجهه گروه طالبان را در فضای مجازی تقویت کنند و به‌صورت منظم به حملات هدفمند علیه مخالفان بپردازند. این فعالیت‌ها شامل انتشار اطلاعات نادرست، تخریب شخصیت مخالفان، توهین و تمسخر و حتی تهدید مستقیم کاربران مخالف این گروه می‌شود. بسیاری از این چلونکی‌ها در کابل و سایر شهرهای کلیدی مستقر بوده و از حمایت مالی و لوجستیکی قابل‌توجهی برخوردارند. معاش‌های بالای 20 تا 40 هزار افغانی و دسترسی به منابع و تجهیزات پیشرفته، نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری گسترده گروه طالبان در این زمینه است.
گروه طالبان برای محدود کردن آزادی بیان، مخالفان خود را نه‌تنها در فضای مجازی بلکه در دنیای واقعی نیز تحت تعقیب قرار داده‌اند. بسیاری از فعالان شبکه‌های اجتماعی که علیه این گروه مطلبی نوشته یا نظری داده‌اند، در داخل کشور بازداشت شده‌اند. گزارش‌های متعدد از شکنجه و مجازات‌های بی‌رحمانه از جمله شکستن دندان‌ها، دست‌ها و پاها، حاکی از رفتار خشن و غیرانسانی این گروه است. این اقدامات، فضایی از وحشت ایجاد کرده و بسیاری از مخالفان گروه طالبان را مجبور به ترک فعالیت یا استفاده از هویت‌های جعلی کرده است. با وجود این، ترس و سرکوب نتوانسته است صدای اعتراض مخالفان را به‌کلی خاموش کند. در داخل و خارج از افغانستان، فعالان متعددی همچنان برای تحقق آزادی و عدالت مبارزه می‌کنند و تلاش دارند تا چهره واقعی این رژیم مستبد و سرکوبگر را به جهان نشان دهند.
گروه طالبان، در کنار فعالیت‌های تبلیغاتی خود، از ابزارهای پیشرفته‌ای چون هک و نظارت بر ارتباطات نیز بهره می‌گیرند. آن‌ها با ادعای توانایی شنود مکالمات و رصد شبکه‌های اجتماعی، فضای ترس و ناامنی را تقویت کرده‌اند. هدف از این ادعاها، نه‌تنها کنترل بیشتر مخالفان بلکه ایجاد بازدارندگی در میان کسانی است که ممکن است قصد مخالفت با رژیم این گروه را داشته باشند. اما با وجود این تهدیدات، بسیاری از فعالان در خارج از کشور همچنان به مبارزه ادامه داده و حتی حملات و تهدیدهای مستقیم گروه طالبان را نادیده گرفته‌اند.
اهمیت فعالیت‌های مخالفان گروه طالبان در فضای مجازی غیرقابل‌انکار است. این فعالان، صدای میلیون‌ها زن و مردی هستند که در داخل افغانستان به دلیل سرکوب و ترس، نمی‌توانند آزادانه صحبت کنند. آنان در حالی به مبارزه ادامه می‌دهند که شاید حمایت علنی یا حتی یک لایک ساده از سوی مخاطبان داخلی دریافت نکنند. این واقعیت تلخ نشان‌دهنده تأثیر عمیق سرکوب و خشونت بر جامعه افغانستان است. اما فعالان باید بدانند که این سکوت به معنای بی‌تفاوتی یا مخالفت با آن‌ها نیست. برعکس، بسیاری از مردم، با وجود ترس، به این تلاش‌ها امید بسته‌اند و این فعالان را به‌عنوان نمایندگان صدای خود می‌دانند.
برای مقابله با تبلیغات گروه طالبان و فعالیت‌های چلونکی‌های این گروه، مخالفان باید به چند نکته توجه کنند. اولاً، انسجام و هماهنگی در فعالیت‌ها ضروری است. گروه طالبان از گروه‌های منظم و هدفمند برای تبلیغات خود استفاده می‌کنند و مخالفان نیز باید از راهبردهای مشابه بهره ببرند. ثانیاً، آگاهی‌بخشی و روشن‌گری در مورد فعالیت‌های گروه طالبان باید به‌صورت مستمر ادامه یابد.