گروه طالبان، با وجود سابقه تاریک خود در سرکوب، خشونت و جهل‌پروری، به خوبی دریافته است که در دنیای امروز، جنگ تنها در میدان‌های نبرد سنتی رخ نمی‌دهد، بلکه روایت‌ها و تصویرسازی‌ها نیز نقشی تعیین‌کننده در سرنوشت نبردها و پیروزی یا شکست حکومت‌ها ایفا می‌کنند. یکی از عرصه‌های مهم این نبرد نوین، شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) است، جایی که گروه طالبان و حامیانشان با بهره‌گیری از تاکتیک‌های تبلیغاتی، لابی‌گری سازمان‌یافته و تحریف واقعیت‌ها، در تلاشند تا چهره‌ای متفاوت از خود به جهانیان ارائه دهند.
این جنگ روایت‌ها، تنها به تبلیغات ساده محدود نمی‌شود؛ بلکه بر پایه یک استراتژی پیچیده اطلاعاتی بنا شده است که گروه طالبان و لابی‌گرانشان از آن برای ایجاد تصویری تحریف‌شده استفاده می‌کنند. هدف اصلی این استراتژی، نه فقط تغییر دیدگاه جامعه جهانی و سازمان‌ها و کشورهای ذی‌نفوذ در مسئله افغانستان، بلکه مدیریت افکار عمومی در داخل افغانستان نیز است. در واقع، آنچه گروه طالبان در ایکس انجام می‌دهد، نوعی جنگ روانی است که با ترکیبی از «فریب، سانسور و مهندسی اطلاعات» شکل گرفته است. گروه طالبان به خوبی می‌داند که کنترل روایت‌ها، به‌ویژه در یک پلتفرم جهانی، می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی کشورها و نهادهای بین‌المللی تأثیر بگذارد. این گروه تلاش می‌کند تا به جهانیان بقبولاند که دیگر آن نیروی خشن و بی‌رحم گذشته نیست، بلکه اکنون به عنوان یک رژیم مسئولیت‌پذیر در حال اداره کشور است. در همین حال، گروه طالبان می‌کوشد تا مخالفان خود را در ایکس منزوی و سرکوب کند و مانع از آن شود که روایت‌های واقعی درباره وضعیت افغانستان به گوش جهانیان برسد.
از همان روزهای سقوط کابل، گروه طالبان حضور فعالی در ایکس داشت. این حضور تنها به حساب‌های رسمی این گروه محدود نمی‌شد، بلکه شبکه‌ای از حساب‌های کاربری وابسته، لابی‌گران بین‌المللی و تحلیلگران رسانه‌ای در راستای سفیدنمایی گروه طالبان فعالیت خود را آغاز کردند. این روند به مرور پیچیده‌تر شد، به طوری که اکنون در این پلتفرم، گروه طالبان نه تنها به عنوان یک نیروی نظامی، بلکه به عنوان یک «رژیم مشروع» معرفی می‌شود که گویا در حال مدیریت کشوری «با ثبات» است. اما این تصویر چگونه ساخته می‌شود؟ یکی از روش‌های اصلی، برجسته‌سازی روایت «امنیت» است. حامیان گروه طالبان در ایکس به طور مداوم ادعا می‌کنند که افغانستان امروز در مقایسه با دوران قبل از سقوط کابل، امن‌تر شده است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که امنیتی که گروه طالبان از آن سخن می‌گوید، نه یک امنیت واقعی، بلکه نتیجه سرکوب گسترده، حذف مخالفان و سکوت اجباری جامعه است. گروه طالبان با ایجاد فضای وحشت و کنترل شدید، توانسته است هرگونه اعتراض و نارضایتی را خاموش کند. اما این سرکوب، در ایکس به عنوان «برقراری نظم» معرفی می‌شود. آنها می‌کوشند تا این روایت را جا بیندازند که با حذف «عوامل فساد»، کشور به ثبات رسیده است، در حالی که حقیقت آن است که وحشت و سرکوب گسترده، نفس‌های جامعه را بریده است. بسیاری از فعالان مدنی، خبرنگاران و زنان افغانستان یا خاموش شده‌اند یا مجبور به فرار شده‌اند، اما گروه طالبان این وضعیت را به عنوان «حاکمیت قانون» معرفی می‌کند.
یکی دیگر از تاکتیک‌های لابی‌گران گروه طالبان، تغییر تمرکز از جنایات این گروه به فساد و ناکارآمدی حکومت جمهوریت است. آنها به جای پاسخگویی درباره وضعیت نابسامان افغانستان، دائماً به یادآوری شکست‌های گذشته می‌پردازند و سعی می‌کنند این باور را القا کنند که گروه طالبان، هرچند بی‌نقص نیست، اما از حکومت پیشین بهتر است. این استراتژی در بین بخشی از جامعه جهانی و کشورهای همسایه مؤثر بوده، به‌ویژه در میان تحلیلگرانی که به دنبال راهی برای «تعامل» با طالبان هستند. این افراد، بدون اینکه شرایط فعلی افغانستان را به طور واقعی در نظر بگیرند، در ایکس تبلیغ می‌کنند که حکومت جمهوریت هم دچار مشکلات زیادی بود و اکنون باید با طالبان «عمل‌گرایانه» برخورد کرد. در همین راستا، گروه طالبان تلاش می‌کند هرگونه یادآوری جنایات خود را به عنوان یک «دستورکار سیاسی» از سوی دشمنان معرفی کند.
اما جنبه مهم‌تر این جنگ تبلیغاتی، نقش لابی‌گران بین‌المللی است. این افراد که برخی از آنها تحلیلگران غربی و برخی دیگر شخصیت‌های رسانه‌ای در کشورهای منطقه هستند، مأموریت دارند تا گروه طالبان را به عنوان یک رژیم «معتدل» و «واقع‌گرا» معرفی کنند. آنها با حضور در رسانه‌ها، نوشتن مقالات و انتشار محتوا در ایکس، این ایده را مطرح می‌کنند که گروه طالبان تغییر کرده و اکنون به دنبال اداره کشوری با ثبات است. این در حالی است که واقعیت‌های میدانی افغانستان، خلاف این ادعا را نشان می‌دهد.
این جنگ روایت‌ها، تنها به تبلیغات ساده محدود نمی‌شود؛ بلکه بر پایه یک استراتژی پیچیده اطلاعاتی بنا شده است که گروه طالبان و لابی‌گرانشان از آن برای ایجاد تصویری تحریف‌شده استفاده می‌کنند. هدف اصلی این استراتژی، نه فقط تغییر دیدگاه جامعه جهانی و سازمان‌ها و کشورهای ذی‌نفوذ در مسئله افغانستان، بلکه مدیریت افکار عمومی در داخل افغانستان نیز است. در واقع، آنچه گروه طالبان در ایکس انجام می‌دهد، نوعی جنگ روانی است که با ترکیبی از «فریب، سانسور و مهندسی اطلاعات» شکل گرفته است. گروه طالبان به خوبی می‌داند که کنترل روایت‌ها، به‌ویژه در یک پلتفرم جهانی، می‌تواند بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی کشورها و نهادهای بین‌المللی تأثیر بگذارد. این گروه تلاش می‌کند تا به جهانیان بقبولاند که دیگر آن نیروی خشن و بی‌رحم گذشته نیست، بلکه اکنون به عنوان یک رژیم مسئولیت‌پذیر در حال اداره کشور است. در همین حال، گروه طالبان می‌کوشد تا مخالفان خود را در ایکس منزوی و سرکوب کند و مانع از آن شود که روایت‌های واقعی درباره وضعیت افغانستان به گوش جهانیان برسد.
از همان روزهای سقوط کابل، گروه طالبان حضور فعالی در ایکس داشت. این حضور تنها به حساب‌های رسمی این گروه محدود نمی‌شد، بلکه شبکه‌ای از حساب‌های کاربری وابسته، لابی‌گران بین‌المللی و تحلیلگران رسانه‌ای در راستای سفیدنمایی گروه طالبان فعالیت خود را آغاز کردند. این روند به مرور پیچیده‌تر شد، به طوری که اکنون در این پلتفرم، گروه طالبان نه تنها به عنوان یک نیروی نظامی، بلکه به عنوان یک «رژیم مشروع» معرفی می‌شود که گویا در حال مدیریت کشوری «با ثبات» است. اما این تصویر چگونه ساخته می‌شود؟ یکی از روش‌های اصلی، برجسته‌سازی روایت «امنیت» است. حامیان گروه طالبان در ایکس به طور مداوم ادعا می‌کنند که افغانستان امروز در مقایسه با دوران قبل از سقوط کابل، امن‌تر شده است. این ادعا در حالی مطرح می‌شود که امنیتی که گروه طالبان از آن سخن می‌گوید، نه یک امنیت واقعی، بلکه نتیجه سرکوب گسترده، حذف مخالفان و سکوت اجباری جامعه است. گروه طالبان با ایجاد فضای وحشت و کنترل شدید، توانسته است هرگونه اعتراض و نارضایتی را خاموش کند. اما این سرکوب، در ایکس به عنوان «برقراری نظم» معرفی می‌شود. آنها می‌کوشند تا این روایت را جا بیندازند که با حذف «عوامل فساد»، کشور به ثبات رسیده است، در حالی که حقیقت آن است که وحشت و سرکوب گسترده، نفس‌های جامعه را بریده است. بسیاری از فعالان مدنی، خبرنگاران و زنان افغانستان یا خاموش شده‌اند یا مجبور به فرار شده‌اند، اما گروه طالبان این وضعیت را به عنوان «حاکمیت قانون» معرفی می‌کند.
یکی دیگر از تاکتیک‌های لابی‌گران گروه طالبان، تغییر تمرکز از جنایات این گروه به فساد و ناکارآمدی حکومت جمهوریت است. آنها به جای پاسخگویی درباره وضعیت نابسامان افغانستان، دائماً به یادآوری شکست‌های گذشته می‌پردازند و سعی می‌کنند این باور را القا کنند که گروه طالبان، هرچند بی‌نقص نیست، اما از حکومت پیشین بهتر است. این استراتژی در بین بخشی از جامعه جهانی و کشورهای همسایه مؤثر بوده، به‌ویژه در میان تحلیلگرانی که به دنبال راهی برای «تعامل» با طالبان هستند. این افراد، بدون اینکه شرایط فعلی افغانستان را به طور واقعی در نظر بگیرند، در ایکس تبلیغ می‌کنند که حکومت جمهوریت هم دچار مشکلات زیادی بود و اکنون باید با طالبان «عمل‌گرایانه» برخورد کرد. در همین راستا، گروه طالبان تلاش می‌کند هرگونه یادآوری جنایات خود را به عنوان یک «دستورکار سیاسی» از سوی دشمنان معرفی کند.
اما جنبه مهم‌تر این جنگ تبلیغاتی، نقش لابی‌گران بین‌المللی است. این افراد که برخی از آنها تحلیلگران غربی و برخی دیگر شخصیت‌های رسانه‌ای در کشورهای منطقه هستند، مأموریت دارند تا گروه طالبان را به عنوان یک رژیم «معتدل» و «واقع‌گرا» معرفی کنند. آنها با حضور در رسانه‌ها، نوشتن مقالات و انتشار محتوا در ایکس، این ایده را مطرح می‌کنند که گروه طالبان تغییر کرده و اکنون به دنبال اداره کشوری با ثبات است. این در حالی است که واقعیت‌های میدانی افغانستان، خلاف این ادعا را نشان می‌دهد.
«محدودیت‌های شدید بر زنان افغانستان، سرکوب آزادی‌های مدنی، بحران اقتصادی، تصفیه‌های خونین داخلی و وابستگی طالبان به شبکه‌های تروریستی منطقه‌ای»، همگی نشان می‌دهند که این گروه کوچک‌ترین تغییری نکرده است. اما لابی‌گران با استفاده از تاکتیک‌هایی مانند «بمباران اطلاعاتی» تلاش می‌کنند این حقایق را در میان حجم وسیعی از اطلاعات تحریف‌شده پنهان کنند.
گروه طالبان و لابی‌گران آنها همچنین از تاکتیک‌های سازمان‌یافته برای سرکوب صدای مخالفان در ایکس استفاده می‌کنند. «گزارش‌های هماهنگ برای تعلیق حساب‌های منتقدان، حملات سایبری و حتی ایجاد حساب‌های جعلی برای منحرف کردن بحث‌ها»، از روش‌هایی است که برای ساکت کردن مخالفان به کار گرفته می‌شود. در ماه‌های اخیر، بسیاری از خبرنگاران، فعالان سیاسی و اعضای جبهه مقاومت ملی افغانستان هدف این حملات قرار گرفته‌اند. در بسیاری از موارد، حساب‌های کاربری مخالفان طالبان به دلیل گزارش‌های گسترده و هماهنگ از سوی کاربران وابسته به این گروه، مسدود شده‌اند. این نشان می‌دهد که گروه طالبان تنها در میدان جنگ، بلکه در میدان اطلاعات نیز به دنبال حذف و خاموش کردن صدای مخالفان است.
یکی دیگر از تاکتیک‌های گروه طالبان، برجسته‌سازی تعاملات این گروه است. دیدارهای دیپلماتیک، امضای توافق‌نامه‌های اقتصادی و سفرهای مقامات طالبان به کشورهای منطقه، به گونه‌ای بازنمایی می‌شود که گویی این گروه در مسیر عادی‌سازی روابط با جهان قرار دارد. در حالی که اکثر این دیدارها در چارچوب فشارهای منطقه‌ای و تعاملات محدود اقتصادی انجام می‌شود، گروه طالبان تلاش می‌کند آنها را به عنوان نشانه‌ای از پذیرش جهانی خود نمایش دهد. در بسیاری از موارد، رسانه‌های نزدیک به طالبان در ایکس این دیدارها را با بزرگ‌نمایی منتشر می‌کنند تا نشان دهند که این گروه اکنون یک «حکومت رسمی» است. این در حالی است که هیچ کشوری تاکنون رژیم طالبان را به طور رسمی به رسمیت نشناخته است، اما گروه طالبان و حامیان آنها این موضوع را در روایت‌های خود عمداً نادیده می‌گیرند.
مسئله مهم این است که آیا این تلاش‌ها واقعاً گروه طالبان را قادر ساخته تا چهره خود را تغییر دهد؟ تا حدی، این استراتژی موفق بوده و برخی از کشورهای جهان و منطقه، به‌ویژه در سطح سیاست‌گذاری، به جای تقابل، به دنبال تعامل با گروه طالبان هستند. اما در سطح افکار عمومی، این روایت همچنان شکننده است. واقعیت‌های حاکم بر افغانستان، از بحران اقتصادی گرفته تا سرکوب گسترده، دیر یا زود خود را نشان خواهند داد و هیچ میزان لابی‌گری رسانه‌ای نمی‌تواند این واقعیت‌ها را برای همیشه پنهان کند. شبکه اجتماعی ایکس، هرچند به میدان جنگ گروه طالبان برای کنترل روایت‌ها تبدیل شده، اما همچنان فضایی برای مقابله با این تبلیغات وجود دارد. حضور فعال خبرنگاران مستقل، کنشگران سیاسی و مخالفان گروه طالبان در این فضا، نشان می‌دهد که نبرد روایت‌ها هنوز پایان نیافته است. اگرچه گروه طالبان تلاش می‌کند در این فضا تصویر خود را ترمیم کند، اما حقیقت، حتی در برابر پیچیده‌ترین ماشین‌های تبلیغاتی، راهی برای آشکار شدن پیدا خواهد کرد.
گروه طالبان و لابی‌گران آنها همچنین از تاکتیک‌های سازمان‌یافته برای سرکوب صدای مخالفان در ایکس استفاده می‌کنند. «گزارش‌های هماهنگ برای تعلیق حساب‌های منتقدان، حملات سایبری و حتی ایجاد حساب‌های جعلی برای منحرف کردن بحث‌ها»، از روش‌هایی است که برای ساکت کردن مخالفان به کار گرفته می‌شود. در ماه‌های اخیر، بسیاری از خبرنگاران، فعالان سیاسی و اعضای جبهه مقاومت ملی افغانستان هدف این حملات قرار گرفته‌اند. در بسیاری از موارد، حساب‌های کاربری مخالفان طالبان به دلیل گزارش‌های گسترده و هماهنگ از سوی کاربران وابسته به این گروه، مسدود شده‌اند. این نشان می‌دهد که گروه طالبان تنها در میدان جنگ، بلکه در میدان اطلاعات نیز به دنبال حذف و خاموش کردن صدای مخالفان است.
یکی دیگر از تاکتیک‌های گروه طالبان، برجسته‌سازی تعاملات این گروه است. دیدارهای دیپلماتیک، امضای توافق‌نامه‌های اقتصادی و سفرهای مقامات طالبان به کشورهای منطقه، به گونه‌ای بازنمایی می‌شود که گویی این گروه در مسیر عادی‌سازی روابط با جهان قرار دارد. در حالی که اکثر این دیدارها در چارچوب فشارهای منطقه‌ای و تعاملات محدود اقتصادی انجام می‌شود، گروه طالبان تلاش می‌کند آنها را به عنوان نشانه‌ای از پذیرش جهانی خود نمایش دهد. در بسیاری از موارد، رسانه‌های نزدیک به طالبان در ایکس این دیدارها را با بزرگ‌نمایی منتشر می‌کنند تا نشان دهند که این گروه اکنون یک «حکومت رسمی» است. این در حالی است که هیچ کشوری تاکنون رژیم طالبان را به طور رسمی به رسمیت نشناخته است، اما گروه طالبان و حامیان آنها این موضوع را در روایت‌های خود عمداً نادیده می‌گیرند.
مسئله مهم این است که آیا این تلاش‌ها واقعاً گروه طالبان را قادر ساخته تا چهره خود را تغییر دهد؟ تا حدی، این استراتژی موفق بوده و برخی از کشورهای جهان و منطقه، به‌ویژه در سطح سیاست‌گذاری، به جای تقابل، به دنبال تعامل با گروه طالبان هستند. اما در سطح افکار عمومی، این روایت همچنان شکننده است. واقعیت‌های حاکم بر افغانستان، از بحران اقتصادی گرفته تا سرکوب گسترده، دیر یا زود خود را نشان خواهند داد و هیچ میزان لابی‌گری رسانه‌ای نمی‌تواند این واقعیت‌ها را برای همیشه پنهان کند. شبکه اجتماعی ایکس، هرچند به میدان جنگ گروه طالبان برای کنترل روایت‌ها تبدیل شده، اما همچنان فضایی برای مقابله با این تبلیغات وجود دارد. حضور فعال خبرنگاران مستقل، کنشگران سیاسی و مخالفان گروه طالبان در این فضا، نشان می‌دهد که نبرد روایت‌ها هنوز پایان نیافته است. اگرچه گروه طالبان تلاش می‌کند در این فضا تصویر خود را ترمیم کند، اما حقیقت، حتی در برابر پیچیده‌ترین ماشین‌های تبلیغاتی، راهی برای آشکار شدن پیدا خواهد کرد.
برچسب ها
صفحات ایکس طالبان
