«رقص در بدل پول؛ رشوهخواری طالبان چگونه به فضای بیاعتمادی دامن میزند؟»
نویسنده: (جویا جهانی)
بر اساس گزارشها، مأموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان در بدل رشوه، به کسانی که محفل عروسی دارند اجازۀ اجرای رقص و آواز میدهند. برای نمونه؛ اخیراً در شهر مزار شریف مأموران امر به معروف و نهی از منکر طالبان وارد یک محفل عروسی شدند و به داماد پیشنهاد دادند که در بدل اجرای رقص و آواز باید پنج هزار افغانی به مأمور امر به معروف و نهی از منکر بدهد، وگرنه رقص و آواز مجاز نیست.
رشوه یعنی مالی که به مأموران دولتی یا هر کس دیگری میدهند تا حقی را ناحق، یا ناحقی را حق نشان دهد. رشوهخواری مقامات دولتی یعنی استفاده از قدرت با هدف دستیابی به درآمدی ویژه و خصوصی که به جیب فرد یا گروهی خاص میرود، بدون اینکه این فرد یا گروه مجاز به دریافت آن درآمد باشند. «رشوه» فعلی مجرمانه است که هم توسط شرع و هم توسط قانون، جرم انگاری شده است. رشوهخواری یکی از مهمترین مصادیق فساد مالی است. این جرم پیامدهای مخربی در عرصه های مختلف اجتماعی و اقتصادی دارد که کمترین آن کاشتن بذر بیاعتمادی در سپهر سیاسی و اجتماعی است.
رشوه در بدل رقص و آواز نه اولین و نه واپسین مورد از رشوهخواری طالبان است، بلکه موارد زیادی از رشوهخواری مقامات این گروه گزارش شده است. رشوهخواری مولوی شاکری، رئیس بخش ثبت و صدور مجوز شهرداری کابل نیز به قدری علنی شده بود که داد مردم را در آورد و سرانجام استخبارات طالبان به شکل نمادین و فرمالیته، هنگام گرفتن رشوه 60 هزار دالری وی از یکی از مراجعهکنندگان بازداشت کرد.
مولوی معاذالله عارف، رئیس دادگاه استیناف طالبان در ننگرهار، فردی به نام عمران خاطر را که به اتهام جرایم مختلف به حکم دادگاه نظامی طالبان به ۲۰ سال حبس محکوم شده بود، در برابر دریافت رشوه آزاد کرد و پس از آن خودش به پاکستان فرار کرد.
طاهر ابوبکر، دیگر مقام طالبان در تخار به قدری در اخاذی و رشوهخواری از کسبه و دکانداران افراط کرده است که مردم طالقان علیه وی اقامۀ دعوا کردند، ولی شکایت مردم تاکنون به جایی نرسیده است و طاهر ابوبکر همچنان در سمت خود ابقا شده است.
رشوهخواری رئیس حج و اوقاف طالبان و همچنین قاضی طالبان در ولسوالی خانآباد نیز در پروندۀ جنسی یک زن افشا شد.
برخی از مردم در شهر کابل میگویند مأموران شهرداری دو سه بار به سراغشان آمده و از آنها تقاضای رشوه کردهاند و گفتهاند که اگر پول ندهند، خانههایشان را خراب میکنند، مردم با اینکه دو سه بار به مأموران طالبان رشوه دادهاند، بازهم خانههایشان را ویران کردهاند.
بر اساس برخی گزارشها، مأموران شرکت برق (برشنا) کابل نیز به رشوهخواری متهم شدهاند.
رشوهخواری در ریاست پاسپورت نیز بیداد میکند؛ برخی حتی از مبلغ 800 دالر رشوه در بدل یک پاسپورت گفتهاند.
اوج فاجعه، اما زمانی است که ادارهای که مهمترین کارکردش دعوت مردم به صلاح و پیشگیری از فساد است (اداره امر به معروف و نهی از منکر)، خود تا خرخره به فساد آلوده شده و در منجلاب منکرات دست و پا میزند.
خداوند متعال در قرآن کریم رشوهخواری را نکوهش نموده و میفرماید: «وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ وَتُدۡلُواْ بِهَآ إِلَى ٱلۡحُكَّامِ لِتَأۡكُلُواْ فَرِيقࣰا مِّنۡ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ بِٱلۡإِثۡمِ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ» (بقره: 188)؛ یعنی اموال و دارایی یکدیگر را از راه باطل و نامشروع به جیب نزنید. همچنین به قاضیها رشوه ندهید تا با گرفتن احکام ظالمانه، بخشی از اموال مردم را تصرف کنند. خودتان هم میدانید که این کار چقدر زشت و ناپسند است. بر اساس دیدگاه فقها و مفسران تسنن و تشیع، این آیه ظهور در حرمت رشوه دارد.
رشوهخواری سربازان امارت طالبان ناشی از وجود ضعف و کاستی در بدنۀ ادارۀ طالبان و ناتوانی در تأمین معاش مأموران این اداره است.