از سرکوب آموزشی تا بحران بهداشت؛ واکنش‌ها به بستن درب انستیتوت‌های طبی از سوی طالبان
مسدود کردن انستیتوت‌های طبی به روی دختران، یکی از اقدامات دیگر گروه طالبان در مسیر سرکوب حقوق زنان در افغانستان است. این فرمان رهبر رژیم گروه طالبان، که در روزهای اخیر اجرا شد، تنها محدودیت جدیدی نیست که طالبان برای زنان وضع کرده‌اند، بلکه نمایانگر ادامه روندی است که به‌طور گسترده‌تر هدف آن حذف زنان از عرصه‌های مختلف اجتماعی، علمی و حرفه‌ای در افغانستان است. بستن موسسات آموزش طب به روی دختران نه‌تنها تهدیدی برای آینده تحصیلی زنان، بلکه خطری جدی برای سلامت جامعه افغانستان به شمار می‌رود، زیرا زنان نقش اساسی در سیستم بهداشت و درمان کشور دارند. به ویژه در رشته‌های طبی که نیاز شدید به متخصصین زن برای ارائه خدمات بهداشت عمومی وجود دارد، این محدودیت‌ها می‌تواند اثرات مخربی برای آینده‌ای جامعه افغانستان به همراه داشته باشد.
بستن درب انستیوت‌های طبی از سوی گروه طالبان با واکنش‌های گسترده‌ای در داخل و خارج افغانستان روبه‌رو شد. یکی از اولین و مهم‌ترین واکنش‌ها از سوی آنالنا بِربوک، وزیر خارجه آلمان، بود. او در صفحه خود در ایکس نوشت که “زندگی برای زنان در افغانستان هم اکنون شبیه یک زندان است.” این اظهارنظر شدیدا انتقادی بیانگر این است که شرایط زنان افغانستان حتی از یک زندان هم بدتر شده است. بِربوک تأکید کرد که تعلیق آموزش‌های طبی برای زنان نه‌تنها آنان را از آموزش‌های بهداشتی اساسی محروم می‌کند، بلکه جان انسان‌های زیادی را در معرض خطر قرار می‌دهد. وزیر خارجه آلمان این اقدام طالبان را به معنای نابودی آینده افغانستان دانسته و به‌ویژه ممنوعیت آموزش قابلگی را یک فاجعه انسانی توصیف کرد.
همچنین، رحمت‌الله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، این تصمیم طالبان را نقض فاحش حقوق بشر دانست و آن را در راستای سرکوب‌گری‌های طولانی‌مدت این گروه علیه زنان توصیف کرد. نبیل هشدار داد که این اقدام طالبان نه‌تنها موجب انزوای بیشتر افغانستان خواهد شد، بلکه جامعه جهانی را نیز به واکنش‌های شدیدتری خواهد واداشت. او خواستار تغییر فوری در سیاست‌های طالبان شد و به‌ویژه بر اهمیت آموزش و شغل‌یابی زنان در تمامی عرصه‌ها تأکید کرد.
همچنین، حامد کرزی، رئیس‌جمهور پیشین افغانستان، نیز واکنش مشابهی داشت. کرزی ضمن محکوم کردن این تصمیم، بر لزوم تحصیل دختران افغانستان در رشته‌های طبی تأکید کرد و این تصمیم را نه‌تنها به ضرر زنان، بلکه به ضرر کل افغانستان دانست. او تصریح کرد که زنان نه‌تنها باید در رشته‌های طبی بلکه در تمامی زمینه‌ها به حقوق برابر با مردان دست یابند و از آموزش و کار در تمامی بخش‌ها بهره‌مند شوند. کرزی این اقدام طالبان را تهدیدی جدی برای آینده کشور و انزوای بیشتر افغانستان در سطح جهانی دانست و از این گروه خواست که به خواسته‌های جامعه جهانی و مردم افغانستان پاسخ مثبت دهند.
در همین حال، سازمان‌های مختلف بین‌المللی نیز این تصمیم طالبان را به شدت محکوم کرده‌اند. دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای اعلام کرد که بستن موسسات آموزش طب به روی زنان، تأثیرات منفی و زیان‌باری بر نظام بهداشتی افغانستان و روند توسعه این کشور خواهد داشت. یوناما هشدار داد که این تصمیم نه‌تنها سیستم بهداشت کشور را ضعیف‌تر می‌کند بلکه زمینه‌ساز یک بحران انسانی جدید در افغانستان خواهد بود. این سازمان از طالبان خواست که در این تصمیم تجدیدنظر کنند و به حق زنان برای تحصیل احترام بگذارند.
اتحادیه اروپا نیز با انتقاد شدید از طالبان، این اقدام را نقض آشکار حقوق بشر دانست و از این گروه خواست که به وعده‌های خود برای فراهم کردن دسترسی برابر زنان به آموزش عمل کنند. اتحادیه اروپا تأکید کرد که این تصمیم موجب منزوی شدن بیشتر افغانستان در سطح جهانی خواهد شد و به‌ویژه در حوزه بهداشت و آموزش آسیب‌های غیرقابل جبرانی به این کشور وارد می‌کند. سازمان عفو بین‌الملل نیز بستن درب موسسات آموزشی به روی زنان را نقض جدی حقوق انسانی و مغایر با تعهدات بین‌المللی طالبان دانسته است.
این در حالی است که از زمان بازگشت طالبان به قدرت، زنان افغانستان از بسیاری از حقوق خود محروم شده‌اند؛ از جمله بستن مکاتب و دانشگاه‌ها به روی دختران، محدود کردن اشتغال زنان در ادارات دولتی و جلوگیری از حضور آن‌ها در بسیاری از عرصه‌های عمومی. اکنون، این تصمیم جدید که دختران را از تحصیل در رشته‌های طبی و بهداشتی محروم می‌کند، ادامه همان رویکرد سرکوبگرانه‌ای است که حقوق زنان را به شدت نقض کرده و جایگاه آن‌ها را در جامعه تضعیف می‌کند.
